20 marca 2020 roku na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia w Polsce wprowadzony został stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Nowa sytuacja, w której znalazło się społeczeństwo powoduje, że pojawia się wiele pytań. Pierwsze, które się nasuwa to – co oznacza dla nas stan epidemii?

Ograniczenia w przekraczaniu granicy Rzeczypospolitej Polskiej
W okresie epidemii wstrzymuje się przemieszczanie się pasażerów w transporcie kolejowym wykonywanym z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Granicę przekraczać mogą jedynie osoby wracające do swoich miejsc zamieszkania. Mają one obowiązek przekazania funkcjonariuszom straży granicznej adresu, pod którym odbędą 14 dniową kwarantannę oraz numer telefonu, pod którym można się będzie z nimi skontaktować.

Z obowiązku kwarantanny zwolnione są osoby, które przekraczają granicę w ramach czynności zawodowych, na przykład przez kierowców wykonujących przewóz drogowy w ramach międzynarodowego transportu drogowego lub kombinowanego, powracających z zagranicy.

Wynagrodzenie za czas kwarantanny
Jeśli okaże się, że musimy poddać się kwarantannie, nie musimy martwić się o wynagrodzenie za ten czas. By otrzymać to świadczenie pracownik, powinien w terminie 3 dni roboczych od dnia jej zakończenia złożyć pisemne oświadczenie potwierdzające jej przejście. Oświadczenie może przekazać pracodawcy przy użyciu systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (np. pocztą elektroniczną).
Płatnik składek, który nie jest zobowiązany do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby, nie później niż w terminie 7 dni, przekazuje oświadczenie o zakończeniu kwarantanny do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Oświadczenie, stanowiące także dowód usprawiedliwiający nieobecność w pracy, powinno zawierać:

1.dane osoby, która odbyła obowiązkową kwarantannę:

  • imię i nazwisko,
  • numer PESEL, jeżeli go posiada,
  • serię i numer paszportu, jeżeli był okazywany Straży Granicznej w ramach kontroli;

2. dzień rozpoczęcia odbywania obowiązkowej kwarantanny i dzień jej zakończenia;
3. podpis osoby, składającej dokument.

 

Wywóz i zbywanie pod kontrolą
Rozporządzenie na czas epidemii wprowadza zakaz wywozu i zbywania poza Polską respiratorów oraz kardiomonitorów. Ograniczenia dotyczą także wywozu produktów takich jak: gogle ochronne, kombinezony typu TYVEK, maski typu FFP2/FFP3, maseczki chirurgiczne, ochraniacze na buty, rękawiczki lateksowe, nitrylowe, środki do dezynfekcji rąk, powierzchni i pomieszczeń. Przedsiębiorca, który ma zamiar zbyć tego typu sprzęt medyczny za granicą ma obowiązek powiadomić o tym fakcie wojewodę, który z kolei może złożyć do premiera wniosek, zakazujący tego.

Ograniczenia w funkcjonowaniu zakładów pracy i instytucji
Przedsiębiorcy, którzy dotychczas prowadzili działalność związaną z przygotowaniem i podawaniem posiłków i napojów np. w restauracjach, będą mieli możliwość sprzedaży swoich usług wyłącznie za pośrednictwem dowozu i podawaniu żywności na wynos. Czasowe ograniczenie działalności dotyczy także wszystkich branż związanych z organizacją spotkań kulturalnych, rozrywkowych, zdrowotnych, sportowych, w miejscach kultu religijnego. Oznacza to, że nie mogą odbywać się targi, wystawy, kongresy, konferencje, itp. Działalności nie mogą prowadzić także kluby taneczne, sportowe, baseny, siłownie, itd. Z działalności wyłączone zostały także biblioteki, archiwa, muzea, kina i teatry.
Ma to także związek z wprowadzonym zakazem zgromadzeń, który to, na czas epidemii uniemożliwia spotkania powyżej 50 osób, wliczając w to organizatora i osoby działające w jego imieniu.

Sprzedaż w dużych obiektach handlowych
W dużych sklepach (o pow. ponad 2000 m) dopuszczalne jest prowadzenie działalności handlu tylko dla tych przedsiębiorców, których przeważająca działalność opiera się na sprzedaży: żywności, produktów kosmetycznych innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania, artykułów toaletowych, środków czystości, produktów leczniczych w tym w aptekach lub punktach aptecznych, wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, gazet, artykułów budowlanych lub remontowych, artykułów dla zwierząt domowych lub paliw.
W przypadku prowadzenia działalności usługowej wyłączeniem z ograniczeń zostali objęci najemcy, których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług: medycznych, bankowych, ubezpieczeniowych, pocztowych, pralniczych.
Obowiązek udostępnienia nieruchomości
W czasie trwania epidemii, Wojewoda, na podstawie informacji uzyskanej od wojewódzkiego inspektora sanitarnego może nakazać właścicielowi obowiązek udostępnienia nieruchomości, lokali i terenów będących w jego posiadaniu, jeśli zostały przewidziane planami przeciwepidemicznymi.

Oddelegowanie do pracy w walce z SARS-CoV-2
Czy możliwe jest, że zostaniemy oddelegowani do pracy do walki z wirusem? Ustawa o chorobach zakaźnych pozwala m.in. ministrowi zdrowia wyznaczyć rolę personelu medycznego i innych osób, w zwalczaniu epidemii na terenie Polski. W praktyce oznacza to, że wojewodowie mają takie upoważnienie na terenie swoich województw i osoby, głównie przedstawiciele zawodów medycznych, mogą spodziewać się takiego wezwania do pracy. Takiej osobie przysługuje wynagrodzenie.
Skierowaniu do pracy niosącej ryzyko zakażenia nie podlegają: osoby, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat, kobiety w ciąży lub osoby wychowujące dzieci w wieku do 18 lat, w tym osoby wychowujące samotnie dzieci do lat 18, osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy, inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi.

Źródło:
1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii

JŁ/MR